ਭਾਰਤ ਦੀ 17ਵੀਂ ਉਪ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਚੋਣ ਲਈ ਅੱਜ ਮੰਗਲਵਾਰ ਨੂੰ ਸੰਸਦ ਭਵਨ ਵਿੱਚ ਵੋਟਿੰਗ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਹ ਚੋਣ ਉਸ ਸਮੇਂ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ ਜਦੋਂ ਸਾਬਕਾ ਉਪ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਜਗਦੀਪ ਧਨਖੜ ਨੇ 21 ਜੁਲਾਈ 2025 ਨੂੰ ਸਿਹਤ ਕਾਰਨਾਂ ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਦਿੰਦਿਆਂ ਅਚਾਨਕ ਅਸਤੀਫਾ ਦੇ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਇਸ ਅਸਤੀਫੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬਣੇ ਖਾਲੀ ਅਹੁਦੇ ਲਈ ਅੱਜ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਆਪਣੇ ਵੋਟਾਂ ਦੇ ਹੱਕ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨਗੇ।
ਇਸ ਵਾਰ ਦਾ ਮੁਕਾਬਲਾ ਦੋ ਵੱਡੇ ਗੱਠਜੋੜਾਂ ਦੇ ਉਮੀਦਵਾਰਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਹੈ—
- ਐਨ.ਡੀ.ਏ. ਵੱਲੋਂ ਸੀ.ਪੀ. ਰਾਧਾਕ੍ਰਿਸ਼ਨਨ
- ਇੰਡੀਆ ਅਲਾਇੰਸ ਵੱਲੋਂ ਸਾਬਕਾ ਜਸਟਿਸ ਬੀ. ਸੁਦਰਸ਼ਨ ਰੈੱਡੀ
ਵੋਟਿੰਗ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਅਤੇ ਸਮਾਂਸੂਚੀ
ਸੰਸਦ ਭਵਨ ਦੇ ਕਮਰਾ ਨੰਬਰ ਐਫ-101 (ਵਸੁਧਾ ਹਾਲ) ਵਿੱਚ ਸਵੇਰੇ 10 ਵਜੇ ਤੋਂ ਸ਼ਾਮ 5 ਵਜੇ ਤੱਕ ਵੋਟਿੰਗ ਕਰਵਾਈ ਜਾਵੇਗੀ। ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸ਼ਾਮ 6 ਵਜੇ ਤੋਂ ਵੋਟਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਵੇਗੀ ਅਤੇ ਉਸੇ ਦਿਨ ਨਤੀਜੇ ਦਾ ਐਲਾਨ ਵੀ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਵੋਟਿੰਗ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਐਨ.ਡੀ.ਏ. ਨੇ ਆਪਣੇ ਸਾਰੇ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰਾਂ ਲਈ ਸਵੇਰੇ 9:30 ਵਜੇ ਬ੍ਰੇਕਫਾਸਟ ਮੀਟਿੰਗ ਬੁਲਾਈ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਰਣਨੀਤੀ ਨੂੰ ਅੰਤਿਮ ਰੂਪ ਦਿੱਤਾ ਜਾ ਸਕੇ।
ਚੋਣ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਸਿੰਗਲ ਟ੍ਰਾਂਸਫਰੇਬਲ ਵੋਟ ਸਿਸਟਮ ਰਾਹੀਂ ਗੁਪਤ ਵੋਟਿੰਗ ਤਹਿਤ ਹੋਵੇਗੀ। ਰਾਜ ਸਭਾ ਦੇ ਸਕੱਤਰ ਜਨਰਲ ਪੀ.ਸੀ. ਮੋਦੀ ਨੂੰ ਇਸ ਚੋਣ ਲਈ ਰਿਟਰਨਿੰਗ ਅਫਸਰ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।
ਚੋਣ ਮੰਡਲ ਅਤੇ ਸੰਖਿਆ
ਉਪ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਚੋਣ ਲਈ ਵੋਟਿੰਗ ਵਿੱਚ ਰਾਜ ਸਭਾ ਅਤੇ ਲੋਕ ਸਭਾ ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।
- ਰਾਜ ਸਭਾ ਦੇ 233 ਚੁਣੇ ਹੋਏ ਮੈਂਬਰ
- ਰਾਜ ਸਭਾ ਦੇ 12 ਨਾਮਜ਼ਦ ਮੈਂਬਰ
- ਲੋਕ ਸਭਾ ਦੇ 543 ਚੁਣੇ ਹੋਏ ਮੈਂਬਰ
ਇਸ ਵੇਲੇ ਰਾਜ ਸਭਾ ਦੀਆਂ 5 ਅਤੇ ਲੋਕ ਸਭਾ ਦੀ 1 ਸੀਟ ਖਾਲੀ ਹੈ, ਇਸ ਕਰਕੇ ਕੁੱਲ 781 ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਵੋਟ ਪਾਉਣ ਦੇ ਹੱਕਦਾਰ ਹਨ।
ਦੋ ਵੱਡੀਆਂ ਪਾਰਟੀਆਂ ਦਾ ਵੋਟਿੰਗ ਤੋਂ ਦੂਰ ਰਹਿਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ
ਦੋ ਨਿਰਪੱਖ ਪਾਰਟੀਆਂ ਨੇ ਉਪ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਚੋਣ ਤੋਂ ਦੂਰ ਰਹਿਣ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਹੈ—
- ਭਾਰਤੀ ਰਾਸ਼ਟਰ ਸਮਿਤੀ (ਬੀਆਰਐਸ) – ਕੇ. ਚੰਦਰਸ਼ੇਖਰ ਰਾਓ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਹੇਠ
- ਬੀਜੂ ਜਨਤਾ ਦਲ (ਬੀਜੇਡੀ) – ਨਵੀਨ ਪਟਨਾਇਕ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਹੇਠ
ਇਹ ਦੋਵੇਂ ਪਾਰਟੀਆਂ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਨਾ ਤਾਂ ਐਨ.ਡੀ.ਏ. ਨਾਲ ਹਨ ਤੇ ਨਾ ਹੀ ਇੰਡੀਆ ਅਲਾਇੰਸ ਨਾਲ। ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ ਬੀਆਰਐਸ ਦੇ 4 ਰਾਜ ਸਭਾ ਮੈਂਬਰ ਅਤੇ ਬੀਜੇਡੀ ਦੇ 7 ਰਾਜ ਸਭਾ ਮੈਂਬਰ ਹਨ। ਦੋਵਾਂ ਪਾਰਟੀਆਂ ਦਾ ਲੋਕ ਸਭਾ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਮੈਂਬਰ ਨਹੀਂ ਹੈ।
ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਵੱਲੋਂ ਵੱਡਾ ਐਲਾਨ – ਚੋਣਾਂ ਦਾ ਬਾਈਕਾਟ
ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਆਈ ਭਿਆਨਕ ਹੜ੍ਹ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਦੇ ਮੱਦੇਨਜ਼ਰ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਨੇ ਉਪ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਚੋਣਾਂ ਦਾ ਬਾਈਕਾਟ ਕਰਨ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਪਾਰਟੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਸੁਖਬੀਰ ਸਿੰਘ ਬਾਦਲ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਸ ਸਮੇਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਹਿਲ ਸਿਰਫ਼ ਹੜ੍ਹ ਪੀੜਤਾਂ ਦੀ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰਨੀ ਹੈ, ਨਾ ਕਿ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਚਰਚਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਸਮਾਂ ਗਵਾਉਣਾ। ਪਾਰਟੀ ਵਰਕਰ ਇਸ ਸਮੇਂ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਰਾਹਤ ਕਾਰਜਾਂ ਵਿੱਚ ਜੁਟੇ ਹੋਏ ਹਨ।
ਨਤੀਜੇ ‘ਤੇ ਸਭ ਦੀ ਨਿਗਾਹ
ਅੱਜ ਸ਼ਾਮ ਜਦੋਂ ਵੋਟਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਪੂਰੀ ਹੋਵੇਗੀ, ਤਦੋਂ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਨਵਾਂ ਉਪ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਮਿਲ ਜਾਵੇਗਾ। ਇਸ ਚੋਣ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਦੋਵੇਂ ਧੜਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕਾਫ਼ੀ ਜੋਰ-ਅਜ਼ਮਾਇਸ਼ ਚੱਲ ਰਹੀ ਹੈ ਅਤੇ ਸਿਆਸੀ ਗਣਿਤ ‘ਤੇ ਸਭ ਦੀਆਂ ਨਿਗਾਹਾਂ ਟਿਕੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਹਨ।
Leave a Reply